BIOGRAPHIE DE MAURICE VAUTE
Maurice Vaute est né à Roisin-Honnelles (Hainaut), Belgique, le 27 avril 1913.Formation: conservatoires de Mons et de Bruxelles (solfège, harmonie, fugue, contrepoint, histoire de la musique, saxophone)Carrière: professeur de musique dans diverses écoles moyennes et normales, professeur à l'école de musique de Mons et au conservatoire de Mons, chef de diverses sociétés musicales d'amateurs (fanfare, harmonie, symphonie et chorales). Epoux d' Elise Vaute-Croix (https://elisevautecroix.jouwweb.nl) et père de trois enfants, deux filles et un fils. Décédé le 21 juin 2000.
Sa carrière de compositeur a été importante: il a été joué par de nombreux interprètes et ses oeuvres pour choeur ont été régulièrement programmées à la RTBF. Grand admirateur de Ravel et Debussy, l'influence de Jean Absil et Joseph Jongen se fait sentir dans ses oeuvres. Toutefois, dans ses dernières compositions, il en vient à l'atonalité, dont il a découvert les possibilités expressives très riches et qui lui permettra de renouveler considérablement son inspiration. Il ne s'agit pas d'une atonalité libre, mais au contraire de règles très strictes. Son maître à penser dans ce domaine est le théoricien français Julien Falk, avec qui il a été en contact suivi.Peu avant sa mort, il écrivait en introduction à sa composition "Aix-en-Provence":
"De l'harmonie à la fugue et à la composition, mes professeurs furent Alex de Taeye, conservatoire de Mons (Belgique) et Jean Absil, conservatoire de Bruxelles, où j'ai obtenu un premier prix de fugue. En outre, j'ai correspondu pendant plusieurs années avec Julien Falk, spécialiste de la musique atonale à Paris. Parmi les oeuvres chorales ci-jointes, certaines furent programmées à plusieurs reprises sur les ondes de la RTB (Radio-télévision belge).Mes pièces pour piano, comme les trois suites, ont été exécutées avec succès. La "Cantilène variée" pour saxophone alto et piano (je suis également titulaire d' un premier prix de conservatoire pour le saxophone) a été imposée dans deux conservatoires belges : Amaye et Harebeeke. Elle figure aussi dans le répertoire du conservatoire de Bruxelles pour le saxophone.Mon quatuor de saxophone " Impromptu" a été exécuté à diverses reprises par le quatuor de Belgique Daneels.Au pupitre du quatuor à cordes Nanotte à Krefeld, on peut trouver mon premier quatuor.Le quintette à vent et piano sur un thème russe a eté envoyé à l' Ambassade de Russie à Bruxelles mais je n'ai pu en suivre le parcours.L' orchestre symphonique de Mons ainsi que quelques sociétés d'amateurs ont joué mes oeuvres.La 3e suite pour piano et la Cantilène variée pour saxophone ont été éditées chez Maurer à Bruxelles. Autrefois, j'ai fait publier deux soli pour saxophone alto et piano chez Buyst à Bruxelles, qui ont été programmés à la RTBF (alors nommée l' INR).Pour en venir à "Aix-en-Provence", Georges Jean Bartel, de nationalité française, avait adressé son poème à Alex de Taeye, directeur du conservatoire de Mons où j' assurais les cours de solfège, qui me l'a confié (1950). Tant mieux si j'ai pu trouver une couleur locale à cette oeuvre.Je m'en voudrais de laisser dans l'ombre ma tâche de chef de quelques orchestres d'amateurs qui m'a valu des distinctions: la médaille d'or de l'ordre de la Couronne et une médaille frappée à mon nom de la part du maire de Le Cateau-Cambrésis."
Maurice Vaute
Le 20 janvier 2000
BIOGRAFIE VAN MAURICE VAUTE (1913-2000)
Maurice Vaute is op 27 april 1913 geboren in Roisin (Henegouwen), Belgie. Toen hij 7 jaar oud was speelde hij saxofoon in het orkest van zijn dorp. Daar is zijn passie voor muziek ontstaan. Op school leerde hij de basiselementen van solfège. Hij vervolgde zijn muzikale opleiding op het Conservatorium van Mons en daarna Brussel. Zijn vakken waren naast piano en saxofoon: compositie, fuga, harmonie en contrapunt.
Zijn loopbaan: muziekdocent in diverse secundaire en hogere scholen, solfège-docent op de muziekschool en Conservatorium in Mons (Bergen), dirigent van een aantal muziekgezelschappen (symfonieorkest, harmonie en koren). Maar het grootste deel van zijn tijd is besteed aan het componeren. Ik kan me hem herinneren uren lang in zijn muziekkamer, waar hij bezig was met steeds nieuwe composities. Hij heeft veel geschreven, voor alle genres (hieronder de lijst van zijn oeuvre).
Nu en dan weerklonk in huis de piano, wanneer hij wat ontspanning zocht of om steeds nieuwe klanken en harmonieen uit te proberen. Alles met pen en inkt, natuurlijk! Computerprogramma's waren nog lang niet uitgevonden. Daarnaast was wandelen in de natuur één van zijn favoriete bezigheden. Misschien zocht hij daar ook zijn inspiratie? Hij was getrouwd met Elise Vaute-Croix (https://elisevautecroix.jouwweb.nl) en heeft twee dochters en een zoon gehad. Hij is 21 juni 2000 overleden.
Als oudste dochter kan ik het niet nalaten om herinneringen op te halen. Gedurende zijn militaire dienst is hij aanwezig geweest in het koninklijk Paleis van Laeken toen de in de Ardennen verongelukte Koning Albert I in de nacht van 17 februari 1934 dood werd teruggebracht. Ook heel heftig, hij heeft twee Wereldoorlogen meegemaakt. Bij de eerste Wereldoorlog - hij was nog heel klein - is hij aan de dood ontsnapt. Er werd gevochten in de velden rond zijn dorp en een bom trof zijn huis. De hele familie schuilde in de kelder, maar op miraculeuze wijze, ontplofte de bom niet. In de tweede Wereldoorlog heeft hij zelf gevochten tegen de Duitsers en werd niet gewond, maar wel gevangen genomen. Hij wist te ontsnappen uit de gevangenis van Rennes (Frankrijk) door over een hoge muur te springen. Zijn medegevangenen hebben vier jaar lang in Duitsland moeten doorbrengen en mochten pas na de oorlog, vaak ziek en zwak, naar België terugkeren.
Maurice Vaute is een impressionistisch componist. De invloed van Debussy en Ravel is voelbaar in zijn werken. Maar op latere leeftijd werden zijn composities steeds meer avant-gardist, in de richting van het dodecafonisme, het twaalftoonsysteem.
Kort voor zijn dood schreef hij het volgende (vertaald):
"Vanaf harmonieleer en fuga tot componeren zijn mijn leermeesters geweest: Alex de Taeye, directeur van het Conservatorium in Mons, Joseph Jongen en Jean Absil, docenten op het Conservatorium in Brussel, waar ik mijn diploma's behaalde (Eerste Prijs). Daarbij heb ik lang gecorrespondeerd met Julien Falk, gespecialiseerd in atonale muziek in Parijs. Een aantal van mijn koorwerken zijn meerdere keren uitgevoerd en uitgezonden op de RTB (Belgische Radio-Televisie).Twee soli voor saxofoon alto en piano zijn ook door de RTB uitgezonden. Mijn composities voor piano, o.a. << Trois Suites >> zijn vaak met succès uitgevoerd. De << Cantilène variée >> voor saxofoon alto en piano (ik heb ook een Eerste Prijs voor saxofoon behaald op het Conservatorium van Mons) is verplicht examenwerk op een aantal Belgische conservatoria en staat ook op het repertoire voor saxofoon van het Conservatorium van Brussel. Mijn saxofoonkwartet << Impromptu >> is meerdere malen uitgevoerd door het Daneels Quatuor belge de Saxophones. Mijn eerste Strijkkwartet is te vinden op het pupitre van het strijkerskwartet Nanotte te Krefeld. Een kwintet voor blazers en piano op een russisch thema is goed ontvangen door de Russische Ambassade in Brussel. Maar ik heb het verder verloop niet meer kunnen volgen. Het Symfonieorkest van Mons en enkele amateurorkesten hebben mijn composities op hun repertoire.
Mijn uitgevers zijn: Editions musicales J.Maurer in Brussel, Editions Buyst in Brussel en Editions musicales Fortin-Armiane in Parijs. Leuk om iets te vertellen over de melodie "Aix-en-Provence" voor zang en piano: de Franse dichter Georges Jean Bartel heeft in 1950 dit gedicht opgedragen aan Alex de Taeye, directeur van het Conservatorium in Mons, waar ik docent was. Alex de Taeye heeft het toen aan mij toevertrouwd om het op muziek te zetten. Ik durf te zeggen dat dit werk de couleur locale aardig weergeeft. Als dirigent heb ik een aantal medailles gekregen, o.a. la médaille d'or de l'ordre de la Couronne en een medaille op mijn naam gegraveerd van de Burgemeester van Le Cateau-Cambrésis (Frankrijk)."
Mijn vader was een stille man, vaak in gedachten verzonken, die de publiciteit niet opzocht. Hij had veel meer moeten doen om bekendheid aan zijn werken te geven. Hij heeft veel composities nagelaten waarvan de kwaliteit nu erkend wordt door met name de dirigent Frank de Groot, die met zijn koren en professionele instrumentalisten weinig bekende repertoire ten gehore brengt.
Maurice Vaute is o.a. vermeld in:
- Qui est qui en Belgique Francophone, Rik Decan, Editions BRD, Bruxelles, 1981
- Dictionnaire des compositeurs de Belgique, Thierry Levaux, Editions Art in Belgium, 2004
- Compositeur contemporain belge : Meulemans, Pousseur, Vaute, Ledoux etc., Books LLC, 2010
Hieronder de lijst van zijn talrijke composities, die te vinden zijn het Fonds Maurice Vaute, Koninklijk Conservatorium van Brussel (http://catalog.b-bc.org/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=Maurice+Vaute) en bij de BNF, Bibliothèque nationale de France.